Co to jest VPN? Jak działa? Zastosowania i zalety

W obecnej erze cyfrowej prywatność i bezpieczeństwo to dwa aspekty, które bardzo nas niepokoją. Aby zagwarantować ochronę naszych informacji w sieci, niezbędne stało się narzędzie: Wirtualna Sieć Prywatna, czyli jak powszechnie wiadomo, VPN.

VPN (virtual private network) to skrót od wirtualnej sieci prywatnej, która chroni połączenie internetowe i zwiększa prywatność online. Transmituje ona zaszyfrowane dane z urządzenia użytkownika do docelowego miejsca w Internecie, korzystając z serwera i protokołów komunikacyjnych.  

To rozwiązanie przydatne szczególnie w przypadku łączenia się z publicznymi sieciami Wi-Fi. Za pomocą sieci VPN z Internetem mogą łączyć się:

• komputery;
• urządzenia mobilne – m.in. smartfony czy tablety;
• urządzenia sieciowe, np. routery;
• telewizory;
• konsole do gier.

VPN nie tylko zabezpiecza przesył danych, ale również szyfruje ruch internetowy i dane użytkownika – m.in. lokalizację czy historię przeglądania. To sprawia, że są one niewidoczne m.in. dla hakerów, służb państwowych czy dostawców usług internetowych. Sieć ukrywa też adres IP, gwarantując większą prywatność i anonimowość w Internecie. Jednak, jak każda technologia, mają one swoje zalety i wady. Oto krótkie podsumowanie:  

Za jedne z najlepszych usług VPN na rynku uznaje się obecnie takie aplikacje jak:

• NordVPN;
• Surfshark;
• ExpressVPN;
• CyberGhost;
• VeePN.

Każda z nich gwarantuje niezawodne szyfrowanie 256-AES, kompatybilność z wieloma platformami i urządzeniami oraz szereg zaawansowanych funkcji, zapewniających jeszcze większy poziom prywatności online.

Niektórzy dostawcy VPN gwarantują użytkownikom dodatkowe funkcje – m.in. przycisk awaryjny (Kill Switch), który chroni dane użytkowników przed ujawnieniem w razie zerwania połączenia VPN, czy tryb kamuflażu pozwalający na zamaskowanie ruchu VPN. Wiele sieci VPN blokuje również reklamy zawierające złośliwe treści lub dwukrotnie szyfruje dane dzięki funkcji Double VPN.

Podczas łączenia się z Internetem przez VPN między urządzeniem a Internetem powstaje bezpieczny tunel, który prowadzi przez serwer VPN. To właśnie przez niego przechodzą wszystkie dane i cały ruch internetowy – a wtedy zmianie ulega adres IP. To sprawia, że odwiedzane witryny widzą adres IP serwera VPN, a nie ten rzeczywisty. Sieć VPN szyfruje ruch w celu zabezpieczenia procesu przesyłania danych za pomocą tunelu. Dzięki szyfrowaniu wrażliwe dane zostają natomiast przekształcone w kod, którego nie można odczytać.

Rola serwerów VPN

Serwer VPN to serwer internetowy skonfigurowany z oprogramowaniem VPN. Zanim ruch internetowy użytkownika dotrze do Internetu, kierowany jest właśnie przez niego. Dzięki temu sieć VPN może ukryć prawdziwy adres IP i chronić dane przed nieupoważnionymi osobami.

Tajemnica tunelu VPN

Użytkownik urządzenia łączy się z serwerem VPN przy użyciu tzw. klienta VPN – specjalnej aplikacji, która szyfruje połączenie i przekierowuje ruch online przez serwer VPN. Po weryfikacji i uwierzytelnieniu użytkownika przez serwer zostaje utworzony tunel, za którego działanie jest odpowiedzialny protokół VPN. To bezpieczne połączenie między urządzeniem a Internetem. Przesyłane przez niego dane są odpowiednio szyfrowane i niewidoczne przez osoby trzecie. Docierają one bezpośrednio do serwera VPN, w którym zostają odszyfrowane, a następnie – wysłane do docelowego miejsca w sieci, np. do strony www. Na takiej samej zasadzie jak przesyłanie danych działa ich pobieranie – po pobraniu przez serwer VPN ulegają one zaszyfrowaniu i zostają przesłane przez tunel do użytkownika. Na urządzeniu klient VPN odszyfrowuje otrzymane dane i może wyświetlać konkretne treści.

Istnieją różne typy sieci VPN, jednak większość z nich dzieli się na podstawowe trzy kategorie – VPN osobisty, VPN punkt-punkt i VPN zdalnego dostępu.

VPN osobisty

VPN osobisty to sieć przeznaczona dla użytkowników indywidualnych. Tworzy on połączenie z serwerem VPN – w momencie, w którym dana osoba odwiedza stronę internetową przez osobistą usługę VPN, jej ruch internetowy wygląda tak, jakby pochodził właśnie z serwera VPN, a nie z domowej sieci.

VPN punkt-punkt

VPN typu punkt-punkt (site-to-site) to rozwiązanie wykorzystywane głównie przez większe przedsiębiorstwa. Zapewnia on bezpieczny dostęp do Internetu niezależnie od lokalizacji. To dobry wybór, gdy potrzebne jest połączenie pracowników realizujących obowiązki z różnych miejsc – taka sieć pozwala połączyć wszystkie biura, oddziały oraz zatrudnione osoby i zapewnia jednym użytkownikom dostęp do sieci innych użytkowników.

VPN zdalnego dostępu

W przypadku VPN zdalnego dostępu użytkownik może łączyć się z siecią zdalną, np. siecią prywatną, niezależnie od lokalizacji. Ten rodzaj sieci VPN zyskał popularność ze względu na wzrost zainteresowania home office – umożliwia on bezpieczne połączenie z firmową siecią.

Od protokołów VPN zależy m.in. bezpieczeństwo połączenia, jego prędkość czy sposób, w jaki sposób działa połączenie z siecią VPN. Wśród popularnych dostępnych protokołów wymienia się m.in.:

• OpenVPN – najpopularniejszy protokół szyfrowania oparty na otwartym programowaniu i działający na protokole internetowym TCP lub UDP. Jest on wykorzystywany przez większość dostawców VPN m.in. ze względu na szybkość i bezpieczeństwo;
• WireGuard – najszybszy protokół tunelowania na rynku, wykorzystujący najnowocześniejszą kartografię;
• IKEv2/IPSec – protokół tunelowy o jeszcze większej stabilności niż OpenVPN, który dostosowuje się do urządzeń mobilnych na wszystkich platformach. Jego konfiguracja jest jednak bardziej złożona niż w przypadku innych protokołów.

Wybierając sieć VPN, warto zwrócić szczególną uwagę na jej:

• szybkość i wydajność;
• rodzaj szyfrowania danych;
• lokalizację i liczbę serwerów;
• kompatybilność z platformami i urządzeniami;
• łatwość użycia;
• dodatkowe funkcje, np. przycisk wyłączania, tryb kamuflażu czy ochronę przed wyciekami DNS;
• dostępne plany i ceny;
• oferowane wsparcie techniczne.

W celu skonfigurowania VPN należy pobrać i zainstalować aplikację VPN konkretnego dostawcy. Większość z nich oferuje aplikacje zarówno na Windowsa i Androida, jak i na systemy marki Apple.  Jeżeli dostawca nie posiada aplikacji VPN, można samodzielnie skonfigurować sieć VPN w opcji z protokołem WireGuard. Po przejściu do aplikacji VPN konieczne jest zalogowanie. Następnie należy:

• uruchomić Kill Switch;
• wybrać odpowiedni protokół (np. OpenVPN czy WireGuard);
• wybrać serwer VPN (najlepiej ten zlokalizowany najbliżej rzeczywistej lokalizacji);
• połączyć się z usługą VPN. 

To wszystko – VPN jest już zainstalowany, ukrywa adres IP i szyfruje aktywność.

Sprawdź odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z siecią VPN.

Co to jest VPN? Jak działa? Zastosowania i zalety

• 1Co to jest VPN?
• 2Co robi VPN?
• 3Wydajne sieci VPN
• 4Przydatne wskazówki dotyczące VPN
• 5Mechanizm funkcjonowania VPN
• 6Typy VPN
• 7Jak działa Twoje szyfrowanie?
• 8Jak wybrać VPN?
• 9Ustawienia VPN
• 10Odpowiedzi na pytania